Öz

Bu çalışmada Kuzey Afrika kökenli göçmenlerin Fransa işgücü piyasasında karşılaştığı sorunlar ele alınmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmış ve Everett Lee’nin İtme-Çekme kuramı doğrultusunda analiz gerçekleştirilmiştir. Avrupa Birliği ülkeleri arasında en fazla göç alan ikinci ülke konumunda olan Fransa, ev sahipliği yaptığı yoğun Kuzey Afrika kökenli göçmen nüfus ile araştırmaya konu olmuştur. Sömürge döneminde Fransızların Kuzey Afrika ülkelerine yönelik göçleri ilerleyen süreçte tersine dönmüştür. Fransa’nın iki dünya savaşı dönemlerinde yaşadığı büyük nüfus kayıpları sonrası uyguladığı nüfus politikaları ve ekonomik kalkınma amacıyla yabancı işgücüne ihtiyaç duyması Fransa’ya yönelik göçlerin artmasına neden olmuştur. Ardından süregelen zamanda Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan ekonomik ve siyasi istikrarsızlık, iç savaş/iç karışıklık gibi faktörler Kuzey Afrika kökenli göçmenler için itici faktörler olmuştur. Buna karşılık daha iyi yaşam koşulları, tarihsel hafıza, daha iyi eğitim koşulları, daha iyi ekonomik fırsatlar Kuzey Afrika kökenli göçmenlerin Fransa’yı tercih etmesinde çekici faktörler olmuştur. Ancak Kuzey Afrika kökenli göçmenlerin beklentileri ile Fransa’da karşılaştığı sorunlar tartışmalıdır. Analiz edilen çeşitli çalışmalar Fransa işgücü piyasasında Kuzey Afrika kökenli göçmenlerin birçoğunun yoğun bir ayrımcılık, eşitsizlik ve ırkçılıkla karşılaştığını ve Kuzey Afrika kökenli göçmenler arasında yüksek işsizlik oranlarının varlığına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ayrımcılık, Fransa, Göç, İşgücü Piyasası, Kuzey Afrika

Kaynakça

Ageron, C. R. (1985). L’immigration Maghrébine en France: un survol historique. Vingtième Siècle. Revue d’histoire 7, 59-70. doi: https://doi.org/10.2307/3769934.

Akan, Y., & Arslan, İ. (2008). Göç ekonomisi (Türkiye üzerine bir uygulama). Ekin Yayınevi.

Aktaş, M. (2018). Arap ayaklanmaları ve sosyal medyanın rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61), 199-208.

Arslan, E. (2016). Fransa ve göçmenler: asimilasyon mu entegrasyon mu?. Euro Politika (1), 45-52.

Aygül, H. H., & Demir, E. (2021). Ulus-ötesi göç hareketliliği, mülteci kimlikler ve göç rotaları bağlamında Akdeniz. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.

Barral, C. (t.y.). Circulaires Marcellin-Fontanet. Musèe de l’histoire de l’immigration. https://www.histoire-immigration.fr/les-50-ans-de-la-revue-hommes-migrations/1972-circulaires-marcellin-fontanet

Bayındır, Ş. N., & Yılmaz, İ. H. (2023). Fransa’da göç politikaları: Cumhuriyetçi entegrasyon modelinin değerlendirilmesi. ATBÜ-GPM Rapor Serisi-16. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Göç Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (AYBÜ-GPM).

Berdah, J. F. (2006). Citizenship and national identity in France from the French Revolution to the Present. In S. G. Ellis, G. Halfdanarson, and A. K. Isaacs (Eds.). Citizenship in Historical Perspective (pp. 141-153). Pisa University Press.

Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.

Braudel, F. (1990). Akdeniz: mekan ve tarih. Metis Yayınları.

Brinbaum, Y., & Primon, J. L. (2015). Les injustices et discriminations au travail vecues par les jeunes issus de l’immigration. Connaissance de L’emploi, 1-4.

Castles, S., & Miller, M. J. (2008). Göçler çağı: modern dünyada uluslararası göç hareketleri. (B. U. Bal, İ. Akbulut, Çev.). Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Challe, L., Chareyron, S., L’horty, Y., & Petit, P. (2020). Discrimination dans le recrutement des grandes entreprises :une approche multicanal. TEPP Rapport de Recherche. https://hal.science/hal-02441144/document

Constant, A. F. (2003). Immigrant adjustment in France and impacts on the natives. In K. F. Zimmermann (Ed), European migration: What do we know? (pp. 263-302). Oxford University Press.

Dares-MAR, IPP, ISM Corum. (2021, Kasım). Discrimination in hiring people of supposedly North African origin: What lessons from a large-scale correspondence test? IPP Policy Brief, 76. https://www.ipp.eu/en/publication/discrimination-in-hiring-people-of-supposedly-north-african-origin-what-lessons-from-a-large-scale-correspondence-test/

Del Boca, D., & Venturini, A. (2005). Italian migration. In K. F. Zimmermann (Ed.), European migration: what do we know (pp. 303-336). Oxford Publishing.

Demir, T., Çakmak, S., & Berberoğlu, E. (2021). Akdeniz Havzası’nın Fiziki Coğrafyası. E. Kaynak Iltar, & H. H. Aygül (Ed.), Bütün Yönleriyle Akdeniz içinde (ss. 79-130). Arkeoloji ve Sanat.

Duguet, E., Leandri, N., L’Horty, Y., & Petit, P. (2010). Are young French jobseekers of ethnic immigrant origin discriminated against? A controlled experiment in the Paris area. Annals of Economics and Statistics, 99-100, 187-215. doi: https://doi.org/10.2307/41219165.

Erçin, Ö., & Adıgüzel, Y. (2017). Fransız kamusal alanında bütünleşme stratejisi. Göç Araştırmaları Dergisi 3(1), 170-188.

Fressoz, J. B. (2021, Haziran 10). ‘Pro-Arab leftism’ fifty years ago. Verso. https://www.versobooks.com/en-gb/blogs/news/5098-pro-arab-leftism-fifty-years-ago

Gastaut, Y. (2004). Français et immigrés à l’épreuve de la crise (1973-1995). Vingtième siècle, (4), 107-118.

Genç, H., & Bozkurt, İ. M. (2010). Osmanlı’dan Brezilya ve Arjantin’e emek göçü ve göçmenlerin sosyo-ekonomik durumu. İ.İ.B.F. Dergisi, 28(1), 71-103.

Gracieux, C. (2005, Temmuz 29). La Politique d’immigration en France de 1974 a 1983. Lumni Enseignement. https://enseignants.lumni.fr/fiche-media/00000000386/la-politique-d-immigration-en-france-de-1974-a-1983.html

INSEE. (2022, Mayıs 19). Quartiers prioritaires de la politique de la ville. 23 Aralık tarihinde https://www.insee.fr/fr/metadonnees/definition/c2114 adresinden edinilmiştir.

INSEE. (2023a, Temmuz 10). L’essentiel sur… les immigres et les etrangers. 19 Temmuz 2023 tarihinde https://www.insee.fr/fr/statistiques/3633212#tableau-infographie adresinden edinilmiştir.

INSEE. (2023b, Mart 30). Immigrés et descendants d’immigrés. 23 Aralık 2023 tarihinde  https://www.insee.fr/fr/statistiques/6793310?sommaire=6793391&q=Maghreb adresinden edinilmiştir.

Karaca, Ç. (2022). Malthus’un nüfus teorisinin biyoloji-ideoloji ekseninde eleştirisi. Dört Öge, (22), 99-117.

Kaya, A. (2016). İslam, göç ve entegraston: Güvenlikleştirme çağı. Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Lee, E. (1966). A theory of migration. Demography, 3, 47-57.

Lochak, D. (2020). Les circulaires Marcellin-Fontanet. Hommes & migrations, 1330, 14-17. doi: https://doi.org/10.4000/hommesmigrations.11351. https://journals.openedition.org/hommesmigrations/11351

McAuley, J. (2020, Haziran 26). How France’s aversion to collecting data on race affects its coronovirus response. The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/europe/coronavirus-france-race-data/2020/06/25/e5b4d0a6-b58d-11ea-9a1d-d3db1cbe07ce_story.html

Musèe de l’histoire de l’immigration. (t.y.). Deuxième partie : La politique de l’immigration en France. 23 Aralık 2023 tarihinde https://www.histoire-immigration.fr/parcours-l-histoire-de-l-immigration-en-france-depuis-1945/deuxieme-partie-la-politique-de-l-immigration-en-france#:~:text=En%201977%2C%20Lionel%20Stol%C3%A9ru%2C%20secr%C3%A9taire,dans%20leur%20pays%20d’origine adresinden alındı.

Oberti, M. (2007). The French Republican Model of Integration: the Theory of Cohesion and the Practice of Exclusion. Notes & Documents, 2007, 1-16.

Perdoncin, A. (2019). Travailleuses et travailleurs immigrés en France. Un dictionnaire sociologique, 649-663.

Pierné, G. (2013). Hiring discrimination based on national origin and religious closeness: results from a field experiment in the Paris area. IZA Journal of Labor Economics, 2:4, 1-15. doi: https://doi.org/10.1186/2193-8997-2-4.

Radziemski, L. (2023, Temmuz 2). ‘It’s purely political’: Why France’s newest immigration bill is so controversial. Euronews. https://www.euronews.com/my-europe/2023/07/02/its-purely-political-why-frances-newest-immigration-bill-is-so-controversial

rfi. (2016, Aralık 13). North African name still hurts job chances in France.  https://www.rfi.fr/en/france/20161213-north-african-name-still-hurts-job-chances-france

Ruault, M., Valat, E., & Foroni, F. (2016). Discrimination à l’embauche selon « l’origine » : que nous apprend le testing auprès de grandes entreprises ?. Dares Analyses, 76, 1-6.

Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. doi: http://doi.org/10.33400/kuje.843306

Sammut, C. (1976). L’immigration clandestine en France depuis les circulaires Fontanet, Marcellin et Gorse. Collection IDERIC 6(1), 379-397. https://www.persee.fr/doc/ierii_1764-8319_1976_act_6_1_921

Scullion, R. (1995). Vicious circles: immigration and national identity in twentieh-centry France . SubStance, 24, 30-48. doi: https://doi.org/10.2307/3685089

Tuncer, F. F., & Zengin, M. (2020). Unutulan göçmenler El Tucolar: Osmanlı dönemi Suriye bölgesinden Latin Amerika’ya yapılan göçler ve etkileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70), 304-314. doi: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2020.4093

Ünver, M. (2019). Sömürgecilik Tarihi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. Erişim adresi: http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/tarih_ao/somurgeciliktarihi.pdf

Yardım, M., & Karaarslan, F. (2022). Fransa’da hak ve özgürlükler 2021 yılı değerlendirme raporu. Erol Güngör Türk Diasporası Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://www.erbakan.edu.tr/storage/archive/department/images/turkdiasporasi/2021%20FRANSA%20HAK%20VE%20O%CC%88ZGU%CC%88RLU%CC%88KLER%20RAPORU.pdf.

Yıldırım, E. (2019, Mayıs 8). Afrika ve yeni sömürgecilik. İNSAMER.