Kırsal Kalkınmaya Yönelik Geliştirilmiş ProjelerdeBir Uğrak Olarak Tarımköy: Nevşehir Karain Örneği

Abdullah Dirikoç & Leman Yıldırım

Öz

Türkiye’de kırsal alanların kalkındırılmasına yönelik birçok proje geliştirilmiş olsa da, bu projeler genellikle istikrarlı bir şekilde uygulanamamış ve kalıcı bir etki yaratamamıştır. Tarımköy projesi, kırsal alanların kalkındırılması ve göçün önlenmesi amacıyla hayata geçirilmiş önemli bir girişimdir. Ancak proje, bazı uygulamalarda köylülerin ihtiyaçlarını karşılamak yerine kentsel gelir düzeyi yüksek bireylere hizmet etmesi gibi eleştirilere maruz kalmıştır. Karain köyü örneği, kırsal kalkınma projelerinin hem olumlu hem de sorunlu yönlerini ortaya koymaktadır. Köyde, kansere yol açan eriyonit mineralinin etkisiyle sağlık sorunları yaşanmış ve bu durum köyün taşınmasını gerekli kılmıştır. Ancak bürokratik engeller ve koordinasyon eksiklikleri, süreci geciktirmiştir. Sonuç olarak, kırsal kalkınma projelerinin başarılı olabilmesi için sadece konut üretimine değil, tarımsal üretim ve sosyal kalkınmaya yönelik bütüncül yaklaşımlar benimsenmelidir.

Anahtar Kelimeler: Tarımköy, Kırsal Kalkınma, Karain Köyü

Kaynakça

Akdemir, Ö. (2016). Parsel Parsel Ölüyorlar. Evrensel. https://www.evrensel.net/haber/269198/parsel-parsel-oluyorlar

Atabey, E. (2002). Tüm Kapadokya Risk Altında Mı?. Bilim ve Teknik, 412, 64-67.

Atabey, E. (2013). Nevşehir İli Tıbbi Jeolojik Unsurları ve Halk Sağlığı. Nevşehir Belediyesi Yayınları. http://www.esrefatabey.com.tr/upload/kitapicerik22.pdf

Ayvanoğlu, İ. (2008). Kırsal Kalkınma ve Türkiye İçin Bir Kırsal Kalkınma Modeli (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Barış, I., et al. (1987). Epidemiological And Environmental Evidence of the Health Effects of Exposure to Erionite Fibres: A Four-Year Study in the Cappadocian Region of Turkey. Cancer, 39, 10-17.

Bayraktar, E. (2005). Planlı Kentleşme ve Konut Üretimi. http://www.datalink.com.tr/toprakisveren/2005-67-erdoganbayraktar.pdf

Beyaz Gazete. (2012). Kanserli köy sonunda taşınıyor. https://beyazgazete.com/video/anahaber/kanalturk-32/2012/05/25/kanserli-koy-sonunda-tasiniyor-282663.html

Can, M. (2007). Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma Programlarının Türkiye’nin Kırsal Kalkınması Açısından İncelenmesi: Sapard ve Ipard Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Emlak Kulisi. (2007). TOKİ tarımköy projeleriyle modern şehirler kuruyor. https://emlakkulisi.com.tr/toki-tarimkoy-projeleriyle-modern-sehirler-kuruyor/2382

Erkul, A. & Esgin, A. (2012). Türkiye’de Kırsal Kalkınma Problemi (Ulusal Politikalardan Küresel Politikalara). Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları.

Friedmann, J. (1961). Cities in Social Transformation. Comparative Studies in Society and History, 4(1), 86-103.

Geray, C. (1999). İşlendirme Açısından Kırsal Gelişme Yöneltilerimiz. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54(2), 61-100.

Hançerlioğlu, O. (2007). Toplumbilim Sözlüğü. Remzi Kitabevi.

Harvey, D. (2013). Sosyal Adalet ve Şehir. Metis Yayınları

Herbert, D. T. & Thomas, C. J. (2012). Cities In Space: City As Place. Routledge.

Hoca, H. & Karadeniz, V. (2014). Erzincan Ovasında Toki Uygulamaları ve Kentleşme Üzerindeki Etkileri Doğu Coğrafya Dergisi, 19(31), 101-128.

Huot, J., Thalmann, J. & Valbelle, D. (2000). Kentlerin Doğuşu. İmge Kitabevi.

Kayıkçı, S. (2005). Cumhuriyetin Kuruluşundan Günümüze Kadar Köye ve Köylüye Yönelik Olarak İzlenen Politikalar. Türk İdare Dergisi, 448, 69-99.

Keleş, R. (1980). Kentbilim Terimleri Sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları.

Keleş, R. & Yavuz, F. (1989). Yerel Yönetimler. Turhan Kitabevi.

Keleş, R. (1998a). Kentbilim Terimleri Sözlüğü. İmge Kitabevi.

Keleş, R. (1998b). Yerinden Yönetim ve Siyaset. Cem Yayınevi.

Keleş, R. (2012). Kentleşme Politikası. İmge Kitabevi.

Köymen, O. (2008). Kapitalizm ve Köylülük: Ağalar, Üretenler, Patronlar. Yordam Kitap.

Kurt, H. (2003). Türkiye’de Kent-Köy Çelişkisi. Siyasal Kitabevi.

Milliyet (2017). “Kanserli köy” 40 yıl sonra taşınıyor. http://www.milliyet.com.tr/-kanserli-koy-40-yil-sonra-gundem-1946168/

Örgün, Y. & Demir, B. Y. (2010). Kanser ve Jeoloji.  JMO. http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/b5201519f1ece3e_ek.pdf (5.5.2017).

Özçağlar, A. (2005). Türkiye’de Mülki İdare Bölümlerinin İdari Coğrafya Analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 3(1), 9.

Özensel, E. (2015). Türkiye’de Kırsal Yapının Dönüşümü. Çizgi Kitabevi.

Pusula. (2016). TOKİ Konut Atağını Köye Taşıdı. https://www.gazianteppusula.com/haber/10331690/toki-konut-atagini-koye-tasidi

Sabah (2017), TOKİ Konut Atağını Köye Taşıdı. http://www.sabah.com.tr/ekonomi/2016/06/06/toki-konut-atagini-koye-tasidi

Stace, W. T. (1976). Hegel Üstüne. Birikim Yayıncılık.

Tekeli, İ. (2011). Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm. Tarih Yurt Vakfı Yayınları.

TOKİ (2010). Konut Edinme Rehberi. http://www.toki.gov.tr/content/images/main-page-slider/30102016231116-pdf.pdf

TOKİ (2017a). Sıkça Sorulan Sorular. http://www.toki.gov.tr/genel-sikca-sorulan-sorular

TOKİ (2017b). Tarımköyler. http://www.toki.gov.tr/tarimkoyler

TOKİ (2017c). Proje Tipine Göre Uygulamalar. http://www.toki.gov.tr/proje-tipine-gore-uygulamalar

TOKİ (2017d). Tarımköy Uygulamaları. http://www.toki.gov.tr/tarimkoy-uygulamalari

Toki Haber. (t.y.). Taştan gelen ölüm. https://www.tokihaber.com.tr/tastan-gelen-olum-foto-galeri/

Tümtaş, M. S. & Ergun, C. (2016). Göçün Toplumsal ve Mekânsal Yapı Üzerindeki Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1347-1359.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (2016). Plan ve Bütçe Komisyonu Beşinci Oturum. https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.goruntule?pTutanakId=1779

Türkiye Büyük Millet Meclisi (2001). Nevşehir İli Ürgüp İlçesi Karain Köyündeki Kanser Vakaları ve Tedbirlere İlişkin Yazılı Soru Önerisi Cevabı. http://www2.tbmm.gov.tr/d21/7/7-3839c.pdf

Urry, J. (2015). Mekanları Tüketmek. Ayrıntı Yayınları.

Worldbank (2017). The United Nations Population Divisions World Urbanization Prospects. http://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS

Yerel Yönetimler Portalı. (t.y.). Karain Köyü. https://web.archive.org/web/20150603135305/http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=256515

Yeşilbaş, M. (2011). Kırsal Kalkınma Politikalarının Gelişim Çizgisi ve Planlı Dönemde Kırsal Kalkınma Yaklaşımları. Türk İdare Dergisi, 470, 153-176.

Yıldırmaz, S. (2010), Kente Yönelen Köylüler: Kırsal Yapının Dönüşümü, Göç ve Gecekondu. B. Şen & A. E. Doğan (Der.), Tarih, Sınıflar ve Kent, Dipnot Yayınları içinde 398-464.

Yıldız, M., Güler, Z. & Başa, Ş. (2014). Türkiye’de Kırsal Kalkınma Politikalarının Yönetsel Boyutu: Köy-Kent Örneği. N. Sam & R. Sam (Ed.), Sosyo-Külürel Farklılık ve Alaşım Mekanları, Ezgi Kitabevi içinde 331-345.

Yılmaz, M. (2015). Türkiye’de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere Göre Dağılımı (1980-2012). Doğu Coğrafya Dergisi, 20(33), 161-188.

Yörükân, A. (2006). Şehir Sosyolojisinin ve İnsan Ekolojisinin Teorik Temelleri. Nobel Yayın Dağıtım.